en habes EPISTULAM LEONINAM VICESIMAM SEXTAM. Cum in eâdem tractamus melolontham, i.e. scarabaeum maialem, sero venimus, sed non nimis sero: nam bene scimus has bestiolas volitare etiam mense Iunio. Scarabaeo more zoologico descripto alia addidimus ad eundem spectantia: Avunculum illum Fridericum clarissimum, qui a Vilelmo Busch celebratur versiculis immortalibus; cantilena puerilis cantilenaque Reinhardi Mey (si cliccaveris, easdem auscultabis per youtube!). Tota autem consideratio melolontharum quodammodo coronatur Metamorphosi Francisci Kafkae illustrissimâ.

Sequuntur Mythorum Graecorum pars tertia decima, Crabati nona, Recitatoris vicesima secunda; denique vocabulorum anatomicorum pars quarta.

Hae scriptiunculae mei Latinae utinam Tibi placeant, cara lectrix, care lector!

TOLLE, LEGE, LAETARE:

Species melolontharum Europae mediae frequentissima est Melolontha melolontha. In Europa septentrionali et orientali necnon in nonnullarum Germaniae regionum sŏlîs harenosîs invenitur Melolontha hippocastani. Tertia species Melolonthae melolonthae valdê similis est Melolontha pectoralis. Quae species in Europâ mediâ raro tantum invenitur. Interdum nuntiatur haec species inventa esse in Germaniâ australi-occidentali.

Melolonthae cyclum habent trium vel quinque, plerumque quattuor annorum. Id est larvae modo exclusae per quattuor annos pubescunt, usque dum metamorphosi perfectâ fiant scarabaei maturi. Cycli autem tempore sunt ad regionem accommodati. Si cyclus est quadriennis, tres annos raritatis melolontharum sequitur annus abundantiae. Huic cyclo superpositus est rhytmus triginta aut quadraginta quinque annorum. Causae talium cyclorum rhytmorumve singulae adhuc parum notae sunt. Entomologi autem opinantur morbos parasitosve, quibus melolonthae specialiter afficiantur, in melolontharum populationibus densis propagari posse epidemicê. At numero scarabaeorum valdê deminuto verisimilius esse scarabaeos reliquos remansuros esse validos. Hôc modo oriuntur cycli diuturniores, quorum in fine est molestia melolontharum infamis. Anno 1911, quo fuit melolontharum magna superabundantia, in areâ mille octingentarum hectarearum collecti sunt viginti duo ferê miliones talium scarabaeorum. Talium rerum echo quadamtenus litteraria est Maximiliani Mauriciique facinus quintum a Vilelmo Busch descriptum, in quo pueri isti malevoli melolonthas abdunt in lectum avunculi Friderici innocenter dormientis (lege infra, care lector, verba auctoris ipsius, unam versionem Latinam, duas Graecas!).

Reinhardus Mey in cantilenâ bene notâ „Es gibt keine Maikäfer mehr" (Melolonthae non iam sunt) cantat de interitu melolontharum, quae effecta est usu ipsius DDT veneni insecticidalis usque ad annum 1972 (v. infra textum et audi modos musicos per youtube interretialiter exhibitos). Quod venenum, quo usi sunt homines ad magna detrimenta evitanda, quae prius effecta erant abundantiâ melolontharum, interim lêge est prohibitum. Sed etiam in regionibus, ubi melolonthae non veneno impugnatae erant, populationes illarum valdê deminutae sunt. At annis novissimis quibusdam in partibus Europae mediae nuntiantur inveniri populationes melolontharum maiores. In Hassiâ australi melolonthae denuo tam vehementer propagatae sunt, ut disputetur de methodis impugnandi.

Melolontha hippocastani in Profundâ Planitie Suprarhenanâ (i.e. Oberrheinische Tiefebene) inter Darmstadium et Caroliruham gaudet condicionibus climaticis et localibus valdê opportunis. In hac enim regione multae silvae frondosae crescunt e sŏlo harenoso, quae interrumpuntur locis collucatis. Sŏlum solutum commodum est larvis melolontharum, quae primo in locis collucatis vorant radîces herbarum. Eaedem stadia posteriora adeptae migrant in propinquam regionem silvosam et vorant radîces arborum. Cum melolonthae ex anno 1982 (millesimo nongentesimo octogesimo secundo) vehementius propagentur, interim novem ferê milia hectarearum silvae frondosae putantur esse melolonthis affectae, earum minimum quinque milia dicuntur periclitari.

Melolontha hippocastani duabus populationibus propagatur in septentrionali Rheno superiore, a silvâ Hardtianâ prope Caroliruham sitâ per Manhemiam usque ad Darmstadium. Quae populationes non solum distantiâ locorum, sed etiam cyclorum differentiâ una ab alterâ sunt disiunctae. In Silvâ Hardtianâ inter Caroliruham et Schwetzingen sitâ annus 2004 (bis millesimus quartus) melolonthis volantibus fuit abundantissimus. At annus populationis partialis in vico Ried austrohassico versantis melolonthis volantibus abundantissimus fuit 2006 (bis millesimus sextus). Fossionibus investigatoriis inventae sunt plus octogenae larvae melolontharum pro metro quadradico. Ut compares: Silva valida patitur binas quaternasve larvas melolontharum pro metro quadratico.

Impugnatio melolontharum activa vituperatur a naturae tutoribus, qui contendant hos scarabaeos ab aliis bestiis periclitantibus, velut a vespertilionibus et avibus (quales sint Caprimulgus europaeus et Falco subbuteo), adhiberi ad prolem nutriendam. Praeterea tutores naturae argumentantur melolonthis impugnandis nihil effici nisi populationum scarabaeorum interitum naturalem, quae fiat parasitis morbisve.

Vides, cara lectrix, care lector, doctos inter se dissentire de melolonthâ: alii contendunt eam herbis arboribusque nocentem impugnandam esse venenis, alii prolem melolontharum naturaliter deminui; melolonthis autem artificialiter impugnandis affligi alias species bestiarum. Ergo adhuc sub iudice lis est: homines de hac bestiolâ nequaquam consentiunt. Finita est MELOLONTHOLOGIA; si placuit, plaudite!

Wilhelm Busch: Max und Moritz (VI)

MINISTRATIO INTERRETIALIS //www.leolatinus.com

ANNI MMIX SENDENIO IN OPPIDO EDIDIT

LIBELLUM, C.T.

FABULA NOVELLA A FRANCISCO KAFKA SCRIPTA

A NICOLAO GROSS

IN LATINUM CONVERSA.

A NOVELLA WRITTEN BY FRANZ KAFKA TRANSLATED INTO LATIN BY NIKOLAUS GROSS

EINE NOVELLE VON FRANZ KAFKA

INS DEUTSCHE ÜBERTRAGEN

VON NIKOLAUS GROSS

QUAM THEODISCE SCRIPSIT

NECNON RETRANSFORMATIO GREGORII SAMSAE

A CAROLO BRAND SCRIPTA

HAS FABULAS NOVELLAS

IN LATINUM CONVERTIT

English: Muff is a piece of fur or cloth for keeping the hands warm. It is currently (February 2008) again en vogue. - Deutsch: Ein Muff (abgeleitet von lat. muffula für Pelzhandschuh) ist ein röhrenförmig zusammengenähtes Stück Pelz oder Strick, in das die Hände von beiden Seiten hineingesteckt werden, um sie warm zu halten. Meist ist er zusätzlich warm ausgefüttert, in den besseren Qualitäten mit einem Daunenfederbeutel. Er wurde früher vor allem von vornehmen Damen im Winter statt Handschuhen getragen; heute ist er aus der Mode gekommen. – Fr. manchon. – cfr HOOPS e.al., Reallexikon der Germanischen Altertumskunde, 2.Aufl.,a.2007, Bd.13, p.618, s.v. Handschuh:

A.1973 edita est fabula romanica autobiographica a Christinâ Nöstlinger scripta, c.t. Maikäfer flieg! (Mein Vater, das Kriegsende, Cohn und ich); idem titulus ortus est ex illâ cantilenâ.

Textus cantilenae etiam adhibitus est a grege musico Helvetico „Grauzone" (qui fuit unus e gregibus Novae Undae Germanicae, i.e. „NDW = Neue Deutsche Welle"), qui cantavit cantilenam eodem titulo instructam („Maikäfer flieg", in phonodisco longiore, c.t. est „Grauzone").

REINHARD MEY: ‚MELOLONTHAE NON IAM SUNT’.

Hac in insulâ anno proximo praeterito mulieres irâ Veneris instigatae et aemulatione commotae omnes maritos suos, cum paelices ex Thraciâ sibi sumpsissent, necaverant. Sola Hypsipyle patri suo, rêgi Thoanti, pepercerat eundemque cistae inclusum mari tradiderat servandum.

Ex illo tempore Lemniades impetum Thracum, qui essent cognati aemularum, semper timentes saepe oculis anxiis in mare altum prospiciebant. Nunc quoque, cum navem Argo vidêrent appropinquantem, omnes unâ territae e portis se proripuêrunt et armis instructae more Amazonum ad ripam confluxêrunt. Heroes summê mirati sunt cognoscentes totum lîtus abundare mulieribus armatis, sed nullum adesse virum. Iidem ad miram congragationem misîrunt praeconem lintre vectum baculo pacis instructum, qui a mulieribus ad reginam Hypsipylen innuptam ductus verbis modestis nuntiavit Argonautas precari hospitium. Regina autem populo muliebri in foro urbis congregato in thronum patris lapideum consîdit; iuxta eam baculo nixa consedit nutrix anilis; ab eius dextris et sinistris sedebant binae virgines tenerae et flavicomae.

Cum congregatis Argonautarum rogatum pacificum proposuisset, erecta dixit: „Carae sorores, magnum nefas fecimus insania correptae a maritis nos privavimus; itaque bonos amicos, si qui nobis se praebeant, ne repellamus. At oportet etiam curemus, ne illi quid accipiant de facinore nostro. Itaque puto peregrinis in navem portandos esse cibos et vinum et omnia necessaria, ut illos animo parato demonstrato prohibeamus a muris nostris."

Regina iam consederat, tum surrexit nutrix anilis. Capite aegre sublato eadem dixit: „Mittatis dona peregrinis: hoc erit bene factum. At ne obliviscamini, quid vobis immineat Thraces si venerint. Etsi deus aliqui propitius illos prohibuerit, num ideo securi estis ab omnibus malis? Anus quidem, qualis sum, licet ne sollicitentur; nos moriemur, antequam penuria erit urgentissima, priusquam omnia penora nostra erunt consumpta. Vos autem, iuniores, quomodo vos deinde vivetis? Num boves ultro vobis se iugo iniungent aratrum per agrum tracturi? Num iidem loco vestri anno exunte desecabunt spicas maturas? Nam vos ipsae hos et alios labores graviores exanclare noletis. Vobis suadeo, ne recusetis tutelam exoptatam, quae vobis offertur; mandate possessionem peregrinis ingenuis illosque iubete administrare urbem vestram pulchram!"

Haec suasio placuit omnibus Lemniadibus. Regina misit unam e virginibus sibi assedentibus cum praecone in navem, ut Argonautis placitum mulierum congregatarum nuntiaret. Heroes autem de hôc nuntio summê gavisi credidêrunt Hypsipylen patrem suum mortuum pacificê successisse. Iason amiculum purpureum, donum Minervae, umeris imposuit et urbem obiit, stellae vaganti haud absimilis. Cum per portas introiret, mulieres magnis vocibus salutantes secutae convivâ suo gavisae sunt. Iason autem decôrâ cum verecundiâ oculis humi defixis ad palatium reginae properavit. Ancillae altas portas ante eum lâtê aperuêrunt, virgo eum ad conclave dominae duxit. Ibi Iason adversus reginae consedit in sellâ decôrâ. Hypsipyle oculos demîsit, eius genae virginales erubuêrunt. Virgo pudîcê ad virum versa allocuta est his verbis blandis: „Peregrine, quid tam verecundê versamini extra portas nostras? Haec urbs cum non habitetur a viris, vobis non est timendum. Mariti nostri fidem laesêrunt; qui cum mulieribus Tracibus, quas in bello praedati erant, in terram paelicum suarum migravêrunt filiosque suos et famulos secum abduxêrunt; nos autem inopes remansimus. Itaque, si placet, devertite hic, apud gentem nostram, et tu, loco patris mei Thoantis, regas tuos et nos. Hanc terram non vituperabis, quae est in hôc mari insula omnium longê fecundissima. Ergo i, bone dux, sociis nuntia propositum nostrum; ne diutius maneatis extra urbem."

Sic locuta nihil dissimulans nisi maritorum caedem. Iason ei respondit ferê haec: „Regina, auxilium, quod nobis inopibus praebes, gratîs animîs accipiêmus; nuntio sociis allato redibo in urbem vestram, sed sceptrum et insulam oportet retineas tu ipsa! Ne credas me illa contemnere; sed mihi in terra peregrina subeundae erunt pugnae graves." Iason manu virgini ad valedicendum porrecta propere rediit ad ripam.

Mox mulieres quoque curribus celeribus secutae sunt cum multis donis hospitalibus. Eaedem facile heroibus persuasêrunt, qui nuntium ducis iam accêperant, ut urbem intrarent et in domibus deverterent. Iason ipsâ in arce regiâ habitavit, ceteri hîc et illîc; Hercules tantum, osor vitae effeminatae, paucis cum sociis electis in nave remansit. Nunc urbs frequentabatur laetis cenis saltationibusque; ad caelum ascendit cnisa fragrantissima; incolae mulieres et convivae viri honoravêrunt Vulcanum deum insulae tutorem et Venerem eius uxorem. In dies profectio est dilata; et diutius heroes apud cômês hospites suas, nisi Hercules e nave advenisset et sodales mulieribus insciis circa se congregavisset. „Miserrimi" indignatus inquit „nonne sat multas mulieres habuistis in terrâ propriâ? Num huc venistis ad nuptias celebrandas? Num vos agricolae Lemno in insulâ agrum vultis arare? Scilicet! Deus aliqui pro nobis vellus afferet nobisque offeret! Mâlo unumquemque nostri redeat in patriam suam; ille Hypsipylen in matrimonium ducat, insulam Lemnum filiis suis frequentet et audiat de alienorum facinoribus heroicis!"

Nemo ausus est heroem haec dicenti suspicere aut eidem contradicere. Congregati statim paravêrunt profectionem. At Lemniades suspicantes, quid illi facturi essent, rogantes atque lamentantes Argonautas circumvolitabant. At denique mulieres concessêrunt heroum voluntati.

Hypsipyle oculis lacrimantibus e grege cum prodiisset, dextram cum Iasone iunxit et: „I pede fausto, utinam Dei tibi sodalibusque tuis vellus aureum exoptatum! Si umquam ad nos redieris, te manebunt haec insula et patris mei sceptrum. At certo scio te hoc nolle. Ergo procul versans saltim memento mei!"

Iason ingenuae reginae cum admiratione valedixit et primus navem ascendit, deinde ceteri heroes omnes. Qui funes solvêrunt, quibus vehiculum terrae erat adiunctum, remiges coepêrunt remigare, et brevi post Hellespontum relîquerant.

Ad regnum Polonorum occupandum elector Saxoniae ex annis bellum gerebat cum rêge Suetôrum; cum autem ad bella gerenda praeter pecuniam atque cannônês praecipuê necessarii sunt milites, idem elector in terrâ curavit tympanam sedulo pulsandam et novas copias conquirendas. Fuêrunt nonnulli catulastri qui voluntarii facti sunt milites, praesertim bello ineunte; alii erant incitandi a conquisitoribus sive vino adusto sive plâgîs baculi. Sed iidem conquisitores parati erant quam plurima facere munere fungentes exercitûs gloriosi, praesertim cum pro omni tirone qui eîdem adductus erat, daretur summa pecuniae extraordinaria.

Grex conquisitorum, cuius participes fuêrunt succenturio peditatûs Dresdensis et decurio barbâ labri superioris instructus et duobus milites immunes et tympanista, qui tympanam portabat subbaiulatam – grex conquisitorum aliquo vespere autumni ineuntis a viâ aberrans incidit in Uliginem Coselianam. Tenebrae iam oboriebantur, magister molitor in tres, quattuor dies rus abequitaverat, socii molinarii cogitabant se reliquam diei partem pigrando trituros esse: tum porta est pulsata et Tondâ exeunte foris succenturio stabat cum suis militibus: se esse praefectum electoris serenissimi atque clementissimi, cum a viâ aberrasset, nocte se in hôc molendîno exsecrabili deversuros esse – num ille hoc intellexisset?

„Certe, Clementia Tua. Scilicet in fenili vobis inveniamus locum vacuum."

„In fenili?" decurio respondit asperrime. „Delires, furcifer! Lectus molendini optimus praebeatur Domino clementi, malum – carnifex te conficiat, si meus erit aliquantulo peior! Praeterea esurimus. Ergo parato quaecumque habes in tuâ coquinâ et addito sive cervesiam sive vinum; hoc non rêfert, dummodo sufficiat – et oportet sufficiat, alioquin ossa tua diffringam manibus meis propriis! Age porro, et propera, aut pereas pestilentiâ!"

Tonda per dentes sibilavit, submissê tantum et breviter, sed socii in conclavi eum audivêrunt. Socius maior et conquisitores cum conclave intrarent, idem erat vacuum.

„Domini milites considant, quaeso, cena mox dabitur!"

Convivae non invitati dum in conclavi familiarico commodê considunt, collaribus relaxatis et ocreis apertis, in coquinâ socii clam consulebant.

„En istos simios in purpurâ!" Andreas vociferatus „quantum sibi adrogant!"

Idem iam habuit consilium paratum. Omnes catulastri, ipse Tonda quoque, magno cum gaudio assensi sunt. Properê Andreas et Stasco Michaewle et Martino adiuvantibus cibos praeparavêrunt: tres patinas plenas furfurum et scobînae, rancido oleo linario peragitatas, ut fieret puls, quam condivêrunt micis tabaci. Iuro ad suile cucurrit, revênit duos panes mucosos afferens. Crabatus et Hanso quinque urceos cervesarios complevêrunt aquâ salmacidâ ex dolio pluviali sumptâ.

Omnibus praeparatis Tonda ad milites iit iisque nuntiavit cenam esse perfectam. Si Dominus clemens permitteret, se cibos allaturos esse. Deinde digitis crepitavit; haec autem crepitatio fuit sui generis, ut postea emanavit.

Primo socius maior iussit tres illas patinas afferre. „En habeas, si placet, sorbitionem collyricam cum carne bubulâ et gizeriis – ecce patina brassicae viridis cum abomaso – ibi fabae albae, cepae tostae et larda..."

Succenturio naribus cibos pervestigabat, difficile ei erat eligere cibum praeferendum.

„Bellula nobis proponis. Primo fac ut sorbitionem gustem!"

Pernam quoque adesse et carnem fumigatam, Tonda perrexit explicare, digito monstrans panes mucosos, quos Iuro attulit in laminâ positos.

„At deest res gravissima" decurio monuit. „Caro fumigata facit sitim, et sitis oportet expleatur, dum recens est, babae, malum exsecrabile...!"

Tondâ nuente Hanso, Crabatus, Petrus, Lysco, Cubo ingressi sunt, quorum omnis tenebat urceum cervesarium aquae stillicidii plenum.

„Bene Vobis, Clementia Vestra – in salutem tuam!" Decurio urceum suum vacuefecit in salutem succenturionis, deinde subium detersit et ructavit.

„Haud malum, istud potulentum – anima mea, haud malum, hoc potulentum!" – „Ipsine braciastis?"

„Non" Tonda inquit „braciata est in bracinâ stillicidiali, si licet".

Vesper factus est hilaris. Conquisitores devorabant et potabant quam cupidissimê, et socii molinarii furtim ridebant, nam videbant, quales cibos Domini milites reverâ comederent, minimê hoc suspicantes.

Orca pluvialis erat grandis. Aqua stillicidii suffecit ad urceos cervesarios iterum iterumque complendos. Paulatim facies convivarum erubescebant. Tympanista, puer eâdem aetate ac Crabatus, quinto urceo sumpto pronus delapsus est tamquam saccus farinae; qui capite mensae impulso, ut sonus audiretur tympanae pulsui haud absimilis, et coepit stertere. Ceteri perrexêrunt bibere – et mediâ in compotatione pulcherrimâ succenturio catulastro molinario aspecto recordatus est praemium, quod accepturus erat pro omni tirone militibus adducto.

„Audite me", urceum vibrans inquit „dicam vobis, quid faciendum sit. Desistite a re molinariâ et militiam suscipite! Servi molendîni si estis, nihil estis, homunciones perditi atque miserrimi! At milites si eritis..."

„Milites si eritis" decurio inquit mensae pugnum tam vehementer impellens, ut tympanista exterritus vagîret, „milites si eritis, bonam vitam degêtis certo stipendio, laetis commilitonibus. Et cives burgenses, praesertim puellae, et iuvenes viduae, magni vos aestimabunt. Si gerêtis vestes bicolores – et botones *nicolinos – et ocreas, ultra genu!"

„Quid de bello" Tonda quaesîvit.

„Bellumne?" succenturio vocavit. „Bellum militi est res omnium optima, quas sibi potest exoptare. Si quidem est bene cordatus et aliquatenus fortunatus, ei neque deerit gloria neque praeda. Qui accipiet signum honorificum, propter facinora sua heroica fiet decurio, immo praefectus excubiarum..."

„Nec deerant" decurio tumidê glorians „milites gregarii, qui in bello ad honores ascendêrunt praefecti, immo dûcis militum! Velim devorer et postea exspuar, nisi haec omnia sunt purê et integrê verissima!"

„Ergo" succenturio vociferatus „nolite cessare! Sîtis pueri probi, sequâmini regimentum nostrum! Vos comprobo atque accipio tirones tales quales estis – porrige dextram!"

„En habeas dextram!" Socius maior accêpit manum a succenturione porrectam.

Succenturio feliciter reniduit. Decurio autem pedum non iam bene compos ad alium titubans dentes incisivos apprehendebat.

„Inspiciam, malum, num dentes sint fixi et firmi! Scilicet dentes anteriores oportêre, ut sint sat apti, alioquin in proelio miles non potest embolos dentibus percîdere, quibus sclopêtet in hostes electoris serenissimi, ut didicit et debet honori militari."

Sed sociis nullus dens defuit praeter Andream, de cuius dentaturâ decurio dubitavit, traxit, pollice pressit – ecce factum est.

„In malam crucem!" decurio Andreae effregerat duos dentes. „Quid cogitas, pubeda? Vin’ tu dentaturâ anili instructus fieri miles? Apage, qui sis mancus dentibus, ne invehar in te!"

Andreas autem remansit quietus et cômis. „Si licet" inquit „hi dentes sunt mei, velim eos recuperem."

Decurio mussitans: „Licet eos" inquit „ponas in malâ cruce!"

„In malâ cruce?" Andreas respondit, quasi non rectê audivisset. „Hoc ne fiat!"

Dentes acceptas inspuit, deinde eosdem loco anteriore reposuit.

„Nunc ii firmiôres erunt quam antea. Libetne Domino hoc probare?". Pueri in torvum reniduêrunt, sed decurioni bilis commota est. Succenturio autem, praemii memor, cum haud libenter vellet abstinêre ab Andreâ, ursit his verbis:

„Age, porro, trahe!"

Decurio autem, quamvis refragans, mandato pârens Andreae dentes apprehendit. At mirum: Trahebat, quassabat quam vehementissimê – nunc dentes ne minimê quidem movebantur – ne postea quidem, cum decurio conaretur illos effringere fistula fumaculi sui decurtati.

„Istud quidem est immane!" anhelans eructavit. „Hoc quidem est immane procul dubio! At sit ita, ego non curo. Utrum istic variolatus fiat miles necne, mihi non est decernendum, sed tibi, Clementia Tua..."

Succenturio caput post aurem scalpsit. Is quoque multum biberat, ei quoque res visa est perquam mira. „Primo dormiamus" inquit „antequam hanc rem decernamus. Antequam proficiscêmur, hunc catulastrum iterum probabimus." Deinde cupivit cubitum ire.

„Optimê" Tonda inquit „Clementiae Vestrae iussi illum lectum praeparare, in quo dormire solet Magister, et Domino decurioni cubile in conclavi convivarum. Quo collocêmus dominos immunes et tympanistam?"

„De hac re ne cures!" decurio dixit madidus et blaesus. „Illi repant in fenum, hoc illis sufficiat!"

Postridie mane succenturio experrectus est in cistâ raparum plenâ, quae post domum stabat, decurio autem se invênit cubantem in alveo porcorum. Tum ambo convocati sunt pessimis verbis vehementissimis. Socii molinarii autem approperavêrunt, omnes duodecim innocentiam simulantes.

Quid istud, quomodo factum esset? Se heri vespere dominos ad lectum duxisse quam decentissimê. Num illos esse somnambulos? Hanc rem sonare ambulationem nocturnam, nisi hanc, minimum hoc licêre adnotare: ingentem crapulam cervêsiae. Feliciter factum esse, ne Domini per molendînum caligantes affectos esse tuberibus et contusionibus, ne dicerent peiora! At experientiam docere a speciali angelo tutore adiuvari infantulos et mente captos et potatores.

„Opprime ôs!" decurio clamavit asperimê. „Facite ut abeatis, praeparate vos ad proficiscendum! At tu, variolâte, dentes monstra probandos!"

Cum dentes Andreae probam superassent, succenturio conscientiâ nullo modo morsus decrevit, ut is catulaster aptus esset ad militiam.

Post ientaculum potatores cum tironibus profecti sunt. Iter fecêrunt Camentium, ad regimenti aream recensoriam: primus agminis fuit succenturio, deinde secutus est tympanista, tum socii molinarii ordinatim instructi, postea ambo milites immunes, denique, ultimus agminis, decurio. Socii molinarii erant bonis animis, eorum autem comites videbantur minus bene se habere. Quo diutius iter faciebant, eo pallidiores et caseo similiores fiebant facies eorum. Secedendum erat in fruticeta in margine viae sita. Crabatus, qui unâ cum Stascone iter faciebat in ultimo ordine, audivit unum militem immunem alteri lamentantem:

„Per Deum, commilito, videor mihi decem lîbras glutinis devorasse – tam atrociter crudus est stomachus meus!"

Crabatus et Stasco unus alteri furtim arrisit. ‚Hoc fit’ Crabatus cogitavit ‚si quis scobinam degluttit pro collyris et panem mucosum pro carne fumigatâ et micas tabaci pro amaraco!"

Post meridiem succenturio curavit, ut in margine silvulae betullarum denuo quiescerent.

„Hinc" inquit „Camentium distat quartâ parte milium passuum. Cui secedendum est, is secedat nunc, nam haec est ultima occasio. – Decurio!"

„Clementia Vestra?"

„Fac ut isti catulastri ordinent res suas et incita eos, ne ab ordine aberrent, urbem intrantes – et ut gradum bene servent, ut accuratê sequantur pulsum tympanae!"

Brevi pausâ interpositâ manipulus denuo profectus est, nunc cum sono tympanae et tubae.

Cum sono tubae?

Andreas manum dextram in fundibulum formatam imposuerat et nunc buccis plenis flabat modos musicos Suetorum granatariôrum, idque haud peius quam flare potest hos modos optimus cornicen cornu omnium optimo.

Ceteris catulastris hoc placuit. Iidem coepêrunt musicam facere sonoram: Tonda et Stasco et Crabatus cecinêrunt tubâ ductili, Michael et Martinus et Hanso cornu alato; ceteri inter se divîserant tubas minores et maiores. Iuro autem cecinit bombardône.

Quamvis ii sicut Andreas nihil facerent nisi flarent in manûs, sonos edidêrunt tam ingentes quasi appropinquarent musici integri regimenti regii Suetorum.

Tubis cornibusque sonantibus cum iter facerent Camentium, omnes milites et burgenses, in quos in viâ incidêrunt, valdê gavisi sunt. Parvuli accurrebant et vocabant „Io triumphe!", in domibus fenestrae aperiebantur, virgines Camentianae illis adnuebant et oscula manu indicabant.

Cum modis musicis sonoris Tonda eiusque consocii unâ cum praesidio compluries circumiêrunt plateam curiae, cuius margines celeriter complebantur spectatoribus, usque dum modis musicis militaribus Suetorum sibi exosis excitatissimus prodiret Dominus Christianus Chrestobius Timotheus nobilis de Landtschaden-Pommerstorff, praefectus Dresdensis regimenti pedestris Clementiae suae serenissimae Saxoniae electoris, veteranus miles acerrimus, longâ militiâ aliquatenus obesus.

Dominus de Landtschaden-Pommerstorff tribus tribunis compluribusque centurionibus secutoribus sequentibus progressus est in forum Camentianum. Propter spectaculum ineptissimum, quod oculis suis oblatum est, bilem evomiturus erat conviciis electissimis – at subito vox eius inclusa est.

Nam Domino praefecto vix conspecto Andreas cum sociis suis coepit canere Suetorum equitum modos musicos praetergressorios – quo, ut potuerat praevideri, senex, qui esset fortis pedes electoris Saxoniae, vehementissimê iratus est. Accessit, quod iidem modi musici aptiores erant ad gradum tolutilem quam ad iter militare faciendum, quod praeeter praefectum omnibus videbatur esse aspectu perquam nitido.

Dominus Landtschaden-Pommerstorff maiore irâ commotus quam ut loquerêtur, more cyprini in reti palpitantis et aëri inhiantis, non potuit, quin spectaret, quomodo in foro Camentiano decuria militum tironum modis musicis equestribus, iisdemque hostilibus lusum equitandi infantilem exercêret.

At qui malus spiritus – vae isti! – invectus erat in succcenturionem militariter comitantem, ut illis furciferis praeiret acînace, quem tamquam equum ligneum lusorium pedibus impresserat! Praefecto consideranti officiarium Saxoniae electoralem tam indignê se gerere vix iam notabile visum est, quod etiam officiarii subditos tympanistâ et decurione inclusis sibi non temperavêrunt, quin participes essent istîus saltationis absurdae.

„Milites – sistite!" Tonda imperavit modis musicis finitis. Deinde catulastri molinarii coram praefecto se collocaverunt salutantes pileos vibravêrunt, praefecto submissê arrisêrunt.

„Quis, malum, vobis cacavit in cerebrum, furciferi exsecrabiles, ut auderetis saltationem agere more simiarum, idque die lucido et coram publico! Quis vos estis, mendicabula, qui audeatis me irridêre! At dico vobis – ego, praefectus huius regimenti gloriosi, quod in triginta septem proeliis et centum undesexaginta pugnis fortuitis gloriâ affectum est – dico vobis mihi in animo esse istas ineptias ex animis vestris exigere. Tradam vos carcerario, ego curabo vos per hastas agitandos, ego..."

„Sufficit!" Tonda dixit illi sermonem abrumpens. „Cogito non esse necessarium ûti carcerario hastisque. Non duodecim enim, qui stamus coram te, sic quoque non apti sumus ad vitam militarem degendam. Tales baburri qualis iste" – digito indicavit succenturionem – „talesque mastigiae, qualis est iste" – digito monstravit decurionem – „licet bene se habeant militiam agentes, dummodo non sclopetando trucidentur. Nos autem, amici mei egoque, non sumus eiusdem generis hominum ac illi, nos sumus alius farinae: nos quidem aspernamur totas istas quisquilias ipsumque electorem serenissimum, quem licet certiorem facias de verbis meis, si vis!"

Deinde catulastri molinarii mutati sunt in corvos et in aëra se proripuêrunt. Crocitantes aream curiae circumvolavêrunt; necnon, ut valedicerent, obtexerunt Domini praefecti petasum umerosque re – parum gloriosâ. –

catulaster, -tri m. – Bursche.

collŷra, -ae f. – Nudel.

orig. Wir aber...sind von anderem Holz gemacht. cfr PERS.5,115 fueris nostrae farinae (Georges lat.-dt.: „unseres Schlages"). cfr CASS.PARM. ap.SUET.Aug.4,2 materna tibi farina est ex crudissimo Ariciae pistrino (Georges: „deine Mutter war Mehl aus" usw.)

Quinque reae fuerant custodissae in parvo ergastulo prope Cracoviam sito, quod Osvecimiano erat subiunctum. Vere anni 1944 ex hôc in illud ergastulum missae erant; suppositae enim erant in locum custodissarum, quae interfectae aut violatae erant displosione fabricae, in qua mulieres ergastuli laborabant. Aliquod crimen spectavit ad res, quas fecerant Osvecimiae, sed minus valuit quam cetera crimina. Non iam scio, quale crimen hoc fuerit. Num hoc non spectavit ad Hannam, sed ad ceteras tantum mulieres? Fuitne minoris momenti, in comparatione ceterorum criminum, an ipsum pro se? Num erat prorsus intolerabile aliquem hominem, qui custos fuerat Osvecimiensis, et qui erat comprehensus, non accusari propter res Osvecimiae factas?

Scilicet quinque reas ergastulo non fuisse praepositas. Ibi fuerant praeceptor et vigiles et aliae custodissae. Plerique vigiles et custodissae bombarum grandinem non vitâ superaverant, qua nocte quadam agmen captivarum in occidentem currentium est interruptum. Nonnulli, cum eâdem nocte aufugissent, non iam reperiri potuerunt, nec potuit praeceptor, qui iam apoculaverat illo tempore, quo agmen erat in occidentem profectum.

Non erat verisimile ullam captivam illam noctem bombarum vitâ superavisse; tamen duae superaverant, mater eiusque filia, quae librum scripserat de ergastulo et agmine in occidentem facto et in Americâ publicaverat. Astynomi et actores publici non sôlum investigaverant quinque reas, sed etiam nonnullos testes, qui in vico vixerant, in quo bombis agmen captivarum occidentale erat finitum. Testes praestantissimae fuerunt filia, quae in Germaniam venerat, et mater, quae in Israheliâ remanserat. Ad matrem interrogandam iudices et actores publici et defensores vecti sunt in Israheliam – ibi facta est unica pars causae agendae, quam non ipse vidi.

Unum crimen principale spectavit ad selectiones in ergastulo factas. Omni mense ex ergastulo Osvecimiensi sexaginta ferê mulieres novae mittebantur et totidem mulieres erant remittendae, exceptis illis, quae interim erant mortuae. Omnibus manifestum erat has mulieres Osvecimiae interfectum iri; nam eae remittebantur, quae non iam poterant adhiberi ad labores in fabricâ exanclandos. Quae fabrica erat pyrobolica; in eâdem labor proprius non erat gravis, sed mulieres vix vacabant labori proprio. Nam iisdem erat aedificandum, quia displosione, quae facta erat tempore vernali, detrimenta exorta erant graviora.

Alterum crimen spectavit ad noctem bombarum, qua omnia erant finita. Vigiles et custodissae captivas, complures centum mulieres, in ecclesiam cuiusdam vici concluserant, qui a plurimis incolis erat relictus. Nonnullae tantum bombae decidêrunt, fortasse, quia destinatae erant ad ferriviam propinquam aut aliquam officinam destruendam aut fortasse eo tantum deiectae erant, quod impetu in maiorem urbem facto restiterant. Una bomba incidit in domum paroecialem, in qua vigiles et custodissae dormiebant. Altera bomba illisa est turri ecclesiae. Primo arsit turris, deinde tectum, tum trabes flagrantes irruêrunt mediam in ecclesiam, ut scamna accenderentur. Portae autem graves resistebant. Reae potuerunt easdem aperire. Quod cum non facerent, mulieres in ecclesiâ inclusae sunt combustae.

In hôc Orbe Picto mirabili 35.000 (triginta quinque milia) notionum imaginibus sunt illustrata et quinque linguis Europaeis denominata: Theodiscâ et Anglicâ et Francogallicâ et Hispanicâ et Italicâ. Nos autem coepimus addere vocabula Latina, quorum hôc loco praebemus partem earum primam, quae spectant ad anatomiam (V. HOMO IV = VOCABULA ANATOMICA IV. Provinciae rerum, quarum imagines et vocabula in Klettiani Orbis Picti paginis 920 (nongentis viginti) inveniuntur, sunt hae quae sequuntur:

I.ASTRONOMIA – II. TERRA – III.REGNUM PLANTARUM – IV.REGNUM ANIMALIUM – V.HOMO – VI.NUTRIMENTA ET INSTRUMENTA COQUINARIA – VII.DOMESTICA – VIII.PLASSATIO DOMESTICA ET OPERA HORTULANA – IX.VESTIMENTA – X.INSTRUMENTA PERSONALIA – XI.ARS ET ARCHITECTURA – XII.COMMUNICATIO ET INSTRUMENTA GRAPHEICA – XIII.TRANSPORTUS ET VEHICULA – XIV.ENERGIA – XV.SCIENTIAE – XVI.ATHLETICA ET LUDICRA.

Babae, quanta copia! quanta ubertas! quanta multiplicitas! Qui Orbis Pictus etiam lexicographis Latinitatis recentioris est aurifodina et cornu copiae. Nam iidem vocabulis linguarum, praesertim Romanicarum, in eodem indicatis usi saepe perfacile inveniunt vocabulum Latinissimum. En cara Lectrix, care Lector, habeas partem anatomicam huius enchiridii singularis vocabulis Latinis ditificatam (VOCABULA ANATOMICA IV = V. HOMO IV).